مطالعه نقوش صخره‌ای عقرب‌لو در شهرستان شاهین‌دژ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استان آذربایجان غربی، شهرستان بوکان، بلوار سربازان گمنام، کوچه نگین 3

2 دانش‏ آموختۀ کارشناسی ارشد باستان ‏شناسی دانشگاه هنر اصفهان و مدرس دانشگاه ارومیه

3 دکترای باستان‏شناسی، گروه باستان‏شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران.

چکیده

نقوش صخره ­­ای ازجمله قدیمی­­ ترین آثار دستِ ­بشر­ است و از کهن­ترین و ماندگارترین جلوه­ های هنری جامعۀ انسانی محسوب می­ گردد که نمونه­ های متعدد آن از بسیاری از نقاط جهان و ایران متعلق به هزاره ­­های دوردستِ پیش ‏ازتاریخ تا دوره ­های مختلف تاریخی و حتی معاصر به ‏دست آمده است. این آثار از نظر مطالعات تاریخ هنر، باستان‏شناسی و انسان­ شناسی از اهمیت ویژه ­ای برخوردارند. اهمیت این نقوش نزد باستان­ شناسان نه ‏تنها به ‏سبب ارزش هنری و تاریخیِ بسیار زیاد آن­­ها، بلکه بدان جهت است که نقوش مذکور منعکس کننده بسیاری از باورها، افکار و عقاید و علایق شناخته و ناشناخته انسان­های دوران باستان به شمار می­ روند. ساکنان سرزمین کهنسال ایران نیز از دیرباز به سبب دسترسی فراوان به صخره و سنگ، ذوق هنری و برداشت­ های ذهنی خود از جهان پیرامونی را در قالب چنین نقوشی بر دیواره صخره ­­ها و سنگ­­ها، در مناطق کوهستانی و درون غارها و گاه در دشت­ های باز ایجاد کرده ­­اند. نوشتار پیش­­رو به معرفی و بررسی مجموعه دیگری از این نقوش در کشور ایران می­­ پردازد. نقوش صخره­­ ای عقرب ­­لو مجموعۀ جالب توجه ی از نقوش مختلف است که در استان آذربایجان­­ غربی و شهرستان شاهین­ دژ واقع شده که پیش از این در محافل باستان‏ شناسی ایران و جهان چندان شناخته شده نبوده است. در پژوهش پیش­­رو که به روش کتابخانه ­­ای و میدانی به انجام رسید، نقوش صخره ­ای عقرب­لو، توصیف و طبقه ‏بندی شده اند و در بحث گاه‏نگاری نیز، از طریق مقایسه تطبیقی آنها با نقوش و آثار مشابه در دیگر نقاط مختلف ایران، بازۀ زمانی دوران پیش ‏ازتاریخ تا دوران تاریخی برای نقوش مختلف مجموعۀ مذکور پیشنهاد شده است. 

کلیدواژه‌ها

باستان پژوه
دوره 19، شماره 24 - شماره پیاپی 24
بهمن و اسفند 1399
صفحه 127-143

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار