نقوش رنگی تازه ‏کشف‌ شده هومیان و جایگاه آن در زندگی کوچ‌روهای کوهدشت لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 باستان شناسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر

چکیده

پژوهش در زمینۀ شناسایی و معرفی نقوش رنگی صخره­ای ایران در یک ­دهۀ گذشته، مورد توجه بسیار گرفته است، تا­جایی ­که فضای پژوهشی در این زمینه نیازمند مواردی فراتر از شناسایی و مستند­نگاری شده ­است. در این میان نقوش رنگی هومیان در شهرستان کوهدشت استان لرستان، بالاترین پتانسیل را برای مطالعه دارند، چراکه بیش ­از 21 محوطه منقوش و در هر محوطه بین 1 تا 68 نقش رنگی به­ دست آمده است. اولین شناسایی و کاوش در این­ محل در سال 1348 توسط حمید ایزدپناه آغاز شده است. در این پژوهش با هدف شناسایی و پرداختن به علل و چرایی رسم نقوش رنگی بر روی صخره‌های این دره، بررسی میدانی صورت گرفته است و در­ نهایت با شناسایی استقرارگاه ­های کوچک، پراکنده و نزدیک­ به­ هم (شاید موقت) با داده‏‏ های به ‏دست‏ آمده مشابه اواخر دورۀ تاریخی، در کنار رودخانۀ دره­ هومیان، و همچنین شناسایی دو محوطه منقوش جدید با نقوش رنگی فراوان، با فاصله­ای در حدود پانصدمتر از یکدیگر، در شرقی ­ترین بخش هومیان به­دست ­آمده که احتمالاً تمام نقوش رنگی موجود در دره هومیان در مسیر حرکت عشایر کوهدشت می ‏باشد. و از­آنجایی ­که مسیر کوچ­روهای ساکن در این دره در طول تاریخ تغییری نداشته، به­ احتمال زیاد این نقوش در­گذشته توسط کوچ­روهای ساکن در منطقه ترسیم گشته است و با پرداختن به تعبیر و تفسیر نقوش و قوم مردم ‏‏شناسی منطقه، می­ توان ارتباط نزدیکی میان این­دو برقرار کرد.

کلیدواژه‌ها