نقوش صخر ه ای یا سنگ نگار ه ها از ابتدایی ترین هنر بشری برای بروز احساسات و مشاهدات خود از محیط پیرامونش بوده است. این هنر، نمونه بارز یک هنر جهانی است که قدمت آن به اعماق تاریخ بشر برمی گردد. در ایران نقوش صخر ه ای را می توان در اکثر مناطق کوهستانی که به نحوی زندگی کوچ نشینی و رمه داری در آن جریان دارد، مشاهده کرد. «مجموعه داش » در منطقه شمال غرب ایران، حوضه رودخانه قره سو در شهرستان مشکین شهر واقع شده است. از آنجا که این نقوش در ارتباط با معیشت بوده، شاید بتوان با مطالعه اینها، از نوع زندگی ساکنان ابتدایی این منطقه مدارکی به دست آورد. در حوضه رودخانه قره سو، محوطه های دیگری مانند شهریری، مَشیران، شیخ مدی و دَوَه دره سی هنر صخره نگاری ارزشمندی دارند و به دلیل مشابهت هایی که دارند می توان گفت در ارتباط با یکدیگر بوده اند. مطالعه نقوش صخر های «مجموعه داش » با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته و نقوش موجود در سه گروه انسانی، حیوانی و هندسی معرفی و طبقه بندی شده و به عنوان نتیجه می توان گفت: نقوش منطقه شمال غرب ایران با سنگ نگاره های شمال رود ارس به خصوص مجموعه قوبستان آذربایجان دارای شباهت‌های بسیار زیادی از لحاظ مضمون و سبک های نقاشی وجود دارد، بنابراین با توجه به تاریخ گذاری دقیق محوطه قوبستان می توان با مقایسه نقوش این دو منطقه برای نقوش حوضه قره سو، تاریخی از دوره نوسنگی تا دوران معاصر را دارد. در رابطه با اینکه، این نقوش چه ارتباط و پیوستگی هایی با پیشینه معیشتی و زیست محیطی و... با این منطقه دارد، مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
)