مطالعه ترکیب شیمیایی ظروف شیشه‌ای ایرانی قرون اولیه اسلامی(قرن 10 − 11 میلادی) توسط micro-PIXE . مطالعه موردی: مجموعه اسلامی در موزه ملی ایران

نوع مقاله : ترجمه

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشگاه بیرجند

2 دانشکده هنر دانشگاه بیرجند

چکیده

نتایج تجزیه و تحلیل مقدماتی 19 ظرف شیشه ای مربوط به اوایل دوره اسلامی که در موزه ملی ایران
نگهداری می شوند، در این مقاله ارائه شده است. این نمونه ها در کاوش های باستان شناسی در چندین
مکان اسلامی کشف شد. تجزیه و تحلیل مقدماتی این نمونه ها با روش micro-PIXE انجام شده و عناصر
اصلی و جزئی این نمونه ها اندازه گیری می شوند. نوع شیشه، ماده اولیه مورد استفاده در فرآیند تولید
آنها و رنگ آمیزی شیشه در سایت های مختلف بر اساس نتایج ما مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. نتایج
نشان می دهد تقریباً تمام شیشه هایی که در همه سایت ها یافت می شوند، حاوی سودا- آهک وسیلیس
هستند. از آنجا که مقادیر اکسید منیزیم و اکسید پتاسیم در تمام نمونه های مورد تجزیه وتحلیل به استثنای
یک نمونه بیش از ۵/ ۲ ٪ است، بدیهی است خاکسترهای بدست آمده از گیاهان شور پسند به عنوان منبع
تأمین اکسیدسدیم در نظر گرفته می شوند. همچنین، نتایج ترکیب شیمیایی ما با نتایج گزارش شده از
عراق ، سوریه و مصر ترکیب و مقایسه شده است. این مقایسه نشان می دهد که ظروف شیشه ای ایران را
می توان در یک گروه مشخص به ویژه با توجه به محتوای Al2O3 و P2O5 جمع بندی کرد.

کلیدواژه‌ها